FESTIVAL NGHỀ TRUYỀN THỐNG 2013
Phần 4: Tranh dân gian; Đúc đồng; Rèn; Nấu rượu
NGHỀ LÀM TRANH DÂN GIAN
Làng Śnh, cách làng Thanh Tiên không xa, cũng
nằm ven bờ sông Hương, ngay ở ngă ba sông, nơi sông Bồ gặp sông
Hương, trước khi cùng chảy ra phá Tam Giang. Nghe đến Śnh, người ta
thường nhớ đến hội vật Śnh vào ngày 10 tháng giên hằng năm, ít ai
nhớ đến đây cũng là làng có nghề in tranh trên giấy dó giống như
tranh Đông Hồ (Bắc Ninh). Tuy nhiên, tranh làng Śnh chủ yếu là
tranh thờ cúng, chẳng hạn, tranh thờ ở trang Bà (Cửu Thiên Huyền Nữ),
tranh bổn mạng, tranh Táo Quân, hay tranh để cúng và rồi đốt đi, như
tranh thế mạng, tranh thần chuồng trâu, thần chuồng heo (cúng cho
khỏi bị dịch bệnh). V́ vậy, vào thập niên 1980, chính quyền cho rằng
nghề vẽ tranh này duy tŕ tục lệ mê tín dị đoan, bắt dân phải nạp
các mộc bản dùng để in tranh, đem chẻ ra và đốt sạch. Chỉ một người
là ông Kỳ Hữu Phước, do luyến tiếc nghề gia truyền, nên đem các mộc
bản bỏ vào một ḥm gỗ đem chôn sau vườn. Đến năm 1996, do t́nh h́nh
cởi mở hơn ông mới đào lên và hành nghề trở lại. Ngoài tranh thờ
cúng, làh c̣n có các tranh về cảnh sinh hoạt, như thi đấu vật,công
việc đồng áng, đám cưới, nghệ sĩ chơi đàn cổ, v.v. Hiện nay, ông
Phước cũng được hỗ trợ mở một điểm trưng bày và bán tranh trong làng.
NGHỀ ĐÚC ĐỒNG
Nhắc đến nghề đúc đồng ai cũng nhớ đến địa danh
phường Phường Đúc. Nhưng các ḷ đúc c̣n nằm trên phường Thủy Xuân.
Tất cả đều nằm bên bờ Nam sông Hương, trong đoạn từ cầu Dă Viên
ngược ḍng lên Long Thọ. Làng nghề đúc đồng h́nh thành từ thế kỷ 17
và đă làm ra các sản phẩm bây giờ được xem là báu vật quốc gia như
Cửu Đỉnh, các vạc đồng, Cửu Vị Thần Công, chuông chùa Thiên Mụ, Diệu
Đế, v.v.
NGHỀ RÈN
Thuở xưa, nghề rèn cung cấp các dụng cụ rất cần
dùng trong cuộc sống, như dao, kéo, rựa, cuốc, xẻng, v.v. và làng
HIền Lương, thuộc xă Phong Hiền, huyện Phong Điền là một trong các
làng làm nghề rèn nổi tiếng. Ngày nay nhà thờ tổ nghề rèn cũng ở đấy.
Tuy nhiên, do công nghiệp phát triển, các sản phẩm được làm ra trong
nhà máy nên ít người c̣n theo đuổi nghề rèn. Tuy nhiên, ở Hiền Lương
cũng như ở nhiều nơi khác, một số thợ rèn vẫn duy tŕ nghề của ḿnh,
một phần v́ thị trường vần có nhu cầu, một phần v́ thích thú với các
sản phẩm làm bằng công sức và sự khéo léo của ḿnh. NGHỀ NẤU RƯỢU
Nói đến rượu gạo ở Huế th́ người sành rượu đều
nhắc đến rượu gạo làng Chuồn, tức là làng An Truyền, nằm bên bờ phá
Tam Giang (đầm Chuồn), thuộc xă Phú An, huyện Phú Vang. Rượu gạo
làng Chuồn được nấu từ gạo tám thơm. Trong làng ngày nay có tới hàng
chục ḷ nấu rượu. Rượu làng Chuồn ngày nay được đựng trong các chai
có kiểu dáng mỹ thuật.
Rượu làng Chuồn đựng trong chai trông khá "lịch
sự", chứ không phải đong bằng xị hay chai lít như ngày xưa.
|